Wat maakt biodiversiteitsverlies een groot probleem?

“Ook bij Cardano geloven we dat we leven in een zogenoemde donuteconomie. Een donut heeft aan de binnen- en buitenzijde grenzen die een kader aangeven. Die grenzen bestaan uit negen verschillende categorieën, waaronder het veranderende klimaat en de toenemende CO2-uitstoot. Als die grenzen overschreden worden, dan kan de aarde dat zelf niet meer oplossen. Een categorie die daar ook bij hoort - maar veel mensen eigenlijk niet kennen - is biodiversiteitsverlies.”

Wat is biodiversiteitsverlies?

“Biodiversiteit bestaat uit een functionerend ecosysteem met verschillende soorten organismen die van elkaar afhankelijk zijn. Als je ergens in een waardeketen de biodiversiteit verstoord, heeft dat dus direct invloed op een ander deel van de keten. Het kan dus ook ons mensen hard raken.

Neem bijvoorbeeld fytoplankton: een klein beestje dat in de oceanen leeft. Zij zijn de échte longen van de aarde. Fytoplankton leeft voor een groot deel van walvisuitwerpselen. Minder walvissen betekent dus minder fytoplankton en uiteindelijk zelfs minder zuurstof. Door onze manier van even worden veel walvissoorten met uitsterven bedreigt.”

Hoe verklaart u het gebrek aan aandacht voor biodiversiteitsverlies? Hebben we hier te maken met een blinde vlek?

“Ik ben bang van wel. Dat komt omdat veel mensen en organisaties het totaalbeeld niet zien. Alles staat in verbinding met elkaar, dus ook in de waardeketen van een productieproces. Zo zie je dat er momenteel veel gefocust wordt op het verminderen van de CO2-uitstoot, terwijl veel meer zaken ons leven en economische activiteiten uit balans kunnen brengen.”

Wat zijn de economische gevolgen van minder biodiversiteit?

“De Nederlandsche Bank noemt het een groot risico voor de financiële stabiliteit. Volgens het World Economic Forum is het zelfs het op drie na grootste mondiale economische risico. Niet alleen omdat bedrijven impact hebben op biodiversiteitsverlies, maar ook omdat bedrijven er zelf de negatieve gevolgen van ondervinden.

Ontbossing, erosie, het verlagen van de grondwaterstand: dat zijn allemaal factoren die er uiteindelijk voor zorgen dat bedrijven hun productieproces moeten aanpassen of zelfs niet meer voort kunnen zetten.”

Welke bedrijven blijken volgens jullie data het meest schadelijk voor de biodiversiteit?

“De grote fossiele energiebedrijven kwamen al snel naar boven drijven, net als voedingsbedrijven, zoals supermarktketens en producenten. Dat komt vooral door de lengte van hun waardeketen. Ook Amazon en Alibaba komen in het rijtje voor. Zelf was ik bijvoorbeeld benieuwd waar Apple terecht zou komen, aangezien dat bedrijf een productieketen heeft dat gecompliceerder is dan die van andere bedrijven. Maar Apple heeft veel negatieve impact, evenals Microsoft dat natuurlijk over ongelooflijk veel datacenters beschikt en dus veel energie verbruikt.”

Wat zou een effectieve maatregel zijn om bedrijven aan te zetten hun rol in biodiversiteitsverlies te beperken?

“Een oplossing zou zijn om een transitierisico in te voeren in de vorm van belasting. Dat maakt het voor bedrijven onaantrekkelijk om op dezelfde voet door te gaan. Zoals carbon-credits de CO2-uitstoot moeten beperken, zo kunnen biodiversity-credits een optie zijn om biodiversiteitsverlies te beperken. De vervuiler betaalt. Het lijkt mij een mooi initiatief, al durf ik niet te zeggen of het er echt van zal komen. Wat dat betreft moeten we beginnen met bewustwording, zodat mensen zien dat biodiversiteitsverlies een urgent probleem is.”