Bevordert uitsluiting het rendement?
Bevordert het uitsluiten van 'foute' bedrijven het rendement? De lange termijn zegt van wel, schrijft kwantitatief beleggingsanalist Rik Lustermans van Rabobank.
"Binnen ons vermogensbeheerconcept Rabobank Beheerd Beleggen houden we rekening met milieu, samenleving en goed bestuur (ESG). Eén van de manieren waarop we dit doen, is door in onze beleggingsportefeuilles bepaalde niet-duurzame beleggingen uit te sluiten. Dit gaat verder dan enkel controversiële wapens, zoals landmijnen en clusterbommen. We beleggen bijvoorbeeld ook niet in tabaksproducenten, gokbedrijven en bedrijven die gebruikmaken van olie uit teerzanden en steen- en bruinkool voor de opwekking van energie.
De bedrijven die we op deze manier uitsluiten vertegenwoordigen ongeveer 15% van het totale universum van de wereldwijde aandelenindex (MSCI ACWI). Deze uitsluitingen zijn uiteraard niet gelijkmatig verdeeld over alle sectoren. Met name de sectoren consumptiegoederen, energie, materialen en nutsvoorzieningen bevatten veel uitgesloten bedrijven, zoals in het onderstaande staafdiagram is te zien.
Onder basisconsumptiegoederen vallen bedrijven die alcohol, tabak of palmolie produceren, wat leidt tot hun uitsluiting. In de energiesector is de belangrijkste reden voor uitsluiting betrokkenheid bij kolen- en oliewinning. In de materialensector zijn het vooral bedrijven die pesticiden produceren en mijnbouwbedrijven die buitensporig veel milieuvervuiling veroorzaken. In de nutssector sluiten we bedrijven uit die energie opwekken met behulp van steenkool. Ondanks deze uitsluitingen blijven er in elke sector voldoende beleggingskansen over die wel goed zijn voor milieu en samenleving.
Rendementsimplicaties
Kosten de uitsluitingen financieel rendement? We hebben een aantal berekeningen gemaakt van de effecten van de uitsluitingen op risico en rendement van aandelen. Hiervoor hebben we teruggekeken in de tijd. We hebben de volledige wereldindex vergeleken met een op ESG gefilterde wereldindex, waar we de bedrijven uit hebben gehaald die we sinds dit jaar uitsluiten. Om vertekening te voorkomen hebben we ervoor gezorgd dat de ESG-gefilterde index wel dezelfde sectorverdeling heeft. Allereerst zien we dat op de korte termijn (sinds de start van het jaar en de afgelopen twaalf maanden) de rendementen van de op ESG gefilterde wereldindex grotendeels in lijn zijn met de wereldindex.
Als we iets verder kijken, zien we dat over een periode van drie jaar de uitsluitingen iets ten koste zouden zijn gegaan van het rendement. Over deze periode waren het vooral steenkool-gerelateerde energiebedrijven, luxebedrijven en bedrijven die betrokken zijn bij wapenproductie die zeer goed presteerden, mede door de oorlog in Oekraïne. Dit soort bedrijven hebben we uitgesloten. Denk hierbij aan namen als Exxon Mobil, LVMH, Airbus en Lockheed Martin. Het is hier ook goed om op te merken dat in deze periode veel externe schokken hebben plaatsgevonden die deze resultaten hebben beïnvloed, zoals de coronapandemie, de oorlog in Oekraïne en de hoge inflatie.
Als we kijken naar de langere termijn, dan zien we dat de gescreende portefeuille juist beter heeft gepresteerd dan de wereldindex. Dit is grotendeels te danken aan het uitsluiten van bedrijven die de afgelopen vijf en tien jaar geen goede rendementen hebben behaald, zoals tabaks- en steenkoolbedrijven.
Wel lagere volatiliteit
Wat betreft de volatiliteit (de mate waarin koersen schommelen) merken we op dat de gescreende portefeuille in lijn is met de wereldindex, maar iets lager uitvalt. Over de langere termijn zouden onze uitsluitingscriteria dus rendement hebben opgeleverd.
Het is belangrijk om te benadrukken dat dit niet automatisch betekent dat dit in de toekomst ook zo zal zijn. Bovendien tonen de resultaten aan dat de impact van onze uitsluitingscriteria varieert, afhankelijk van de periode die je analyseert."